Miasto Kartuzy – podstawowe informacje
Kartuzy to miasto położone w województwie pomorskim, w powiecie kartuskim. Miasto to jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej o tej samej nazwie Kartuzy.
Pierwsze prace archeologiczne, które miały na celu zbadanie historii miasta rozpoczęto już w XIX wieku. Niestety większość odkryć została zniszczona wskutek II wojny światowej. Prace archeologiczne zostały wznowione dopiero w latach siedemdziesiątych XX wieku. Badania historyczne pozwoliły na postawienie tezy, że teren Kartuz zasiedlony został najprawdopodobniej dopiero w okresie borealnym ze względu na występujący wcześniej, na tych terenach lądolód.
Obszary znajdujące się wokół Kartuz należały do Szlaku Bursztynowego dlatego do 1800 roku trudno określić historię tego terenu. Pierwsze wzmianki administracyjne pochodzą z 1818 roku kiedy to Kartuzy, wówczas jeszcze jako wieś zostały stolicą powiatu. Szereg inwestycji prowadzonych przez lata: budowa dworca kolejowego, parowozowni, wieży ciśnień, a także elektrowni wodnej, sprawiły, że Kartuzy w 1923 roku otrzymały prawa miejskie. Pierwszym burmistrzem Kartuz został wybrany w drodze konkursu magistratowego – Walerian Kubasik. W 1925 roku odbyły się pierwsze Wybory do Rady Miasta.
W 1932 roku Kartuzy posiadały status największej gminy żydowskiej na Pomorzu. Mimo niskiej liczby ludności żydowskiej na tych terenach w dwudziestoleciu wojennych, miasto posiadało synagogę a także cmentarz żydowski.
Obecnie Kartuzy należą do Związku Miast Polskich. Posiadają bardzo dobrze rozwiniętą infrastrukturę komunikacyjną. Miasto posiada stację kolejową, na jego terenie krzyżują się trzy drogi wojewódzkie, bardzo dobrze rozwinięta jest komunikacja autobusowa. Na uwagę zasługuje także znajdujące się w promieniu 30km prywatne lądowisko Gołubie.
W rejonie Kartuz występuje mocne zróżnicowanie społeczności pod względem wyznania religijnego. Funkcjonują tu trzy parafie rzymskokatolickie, kościół protestancki a także chrześcijański zbór świadków Jehowy.
Kartuzy są centrum turystycznym w regionie kaszubskim. W mieście znajdują się liczne obiekty zabytkowe, do których można liczyć: kolegiatę Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w zakonie Kartuzów, rzeźbę Madonny wykonaną z piaskowca w roku 1750, stary budynek poczty z końca XIX wieku, który wykonany został w stylu manieryzmu niderlandzkiego oraz wiele innych zabytków architektonicznych.
Na tym terenie funkcjonują również znane szlaki turystyczne: Szlak Kartuski oraz czerwony Szlak Kaszubski.
Najpopularniejszym sportem w Kartuzach są zapasy, przy klubie sportowym GKS Cartusia funkcjonuje sekcja zapaśnicza. Zainteresowanie tą dyscypliną sportu wiąże się z Andrzejem Wrońskim – dwukrotnym mistrzem olimpijskim, kilkukrotnym mistrzem Europy oraz mistrzem świata w zapasach, który urodził się na tym terenie.
Miasto dysponuje również bogatą ofertą edukacyjną w postaci pięciu szkół ponadgimnazjalnych: szkoła katolicka, szkoły zawodowe, licea ogólnokształcące , niepublicznych szkół dla dorosłych oraz oddziałem Akademii Humanistyczno – Ekonomicznej z Łodzi.